Diyabet (Şeker Hastalığı) ve Diyet Tedavisi

Şeker hastalığı’nda (diabetes mellitus) beslenme oldukça önemli konulardan bir tanesidir. Bu nedenle şeker hastalığı bulunan kişiler kendilerine özel olarak hazırlanmış diyet programlarını uygulamalıdır.

Hazırlanacak diyet tedavisi programlarında hastanın tip 1 ya da tip 2 diyabet hastalıklarından hangisine sahip olduğu da oldukça önemlidir.

Şeker hastalığı oluşumunda etkili olan faktörler

• Fazla kilo
• Tüketilen yiyeceklerde fazla miktarda şeker bulunması
• Posa bakımından fakir olan besinlerin yoğun olarak tüketilmesi
• Sodyum tuzu bol bulunan besinlerin tüketilmesi
• Yağ asitleri bulunan besinlerin fazla tüketilmesi
• B6 vitamininin vücuda çok az miktarlarda alınması
• Gebelik
• Sık doğum yapmak
• Çeşitli enfeksiyonlar
• Uzun süreli olarak doğum kontrol hapı benzeri ilaçların kullanılması
• Fiziksel ve psikolojik travmalar
• Yaşam tarzı, yaş, meslek seçimi
• Obezite

Bu sebeplerden dolayı diyabet tedavisinin beslenme ile ilgili olan kısmında kişinin birtakım özellikleri de incelendikten sonra beslenme alışkanlıklarının yeniden düzenlenerek yeni bir program oluşturulması gerekir. Bu noktada ilk olarak düzenlenecek şeylerden bir tanesi hastanın kilosunun normal seviyelere çekilmesi olacaktır.

Bunun yanı sıra hasta diyabeti tetikleyen besinlerin tüketiminden tamamen vazgeçmelidir. Ayrıca hastanın bu süreçte sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanması tüm hayatı boyunca daha kaliteli bir yaşam sürmesine de katkı sağlayacaktır. Bu nedenle diyetler yalnızca hastalığın tedavisi için değil aynı zamanda hastanın kaliteli ve sağlıklı bir yaşam sürebilmesi için de oldukça önemli olmaktadır.

İnsülin ve Şeker Hastalığı

Hücreler enerjilerinin oldukça büyük bir kısmını glikozdan karşılamaktadır. Bu glikoz da hücrelere farklı yöntemler ile alınabilir. Ancak glikozun hücrelere geçişindeki en önemli faktör insülin olmaktadır. İnsülin, pankreastaki beta hücrelerinden salınan bir çeşit hormondur. İnsülin kanda belirli düzeylerde bulunur ve kan şekeri yükseldiğinde bu düzey artarak şekerin hücrelerin içine girmesine olanak tanır. Normal bir insanda çok ağır yemekler yese dahi kan şekeri hep yüksek kalabilir fakat buna karşın 140 mg/dl üstüne çıkmaz. Ancak bu kan şekerinin düzenlenmesini sağlayan insülin hormonunun vücutta yeteri kadar bulunmaması halinde şeker hastalığı yani diyabet meydana gelir.

Diyabet Türleri

2 tip diyabet hastalığından söz etmek mümkündür. Özellikle tip 1 diyabet çocuklarda sıklıkla görülebilir ve insülin düşüklüğü nedeniyle ortaya çıkabilir.

Tip 2 diyabet ise ağırlıklı olarak yetişkinlerde görülen bir diyabet çeşididir ve insülin düşüklüğü nedeni ile değil de hücre içinde glikoz alımı konusunda hücre zarının yetersiz alımı nedeni ile ortaya çıkar.

Diyabet ve beslenme ilişkisi nasıldır?

Beslenmenin diyabet üzerinde de oldukça büyük bir etkisi olabilir. Özellikle şişmanlık ile diyabet ilişkisinin büyük olduğunu söylemek mümkündür. Çünkü obezite halinde hücreye şeker girişinde zorluk ortaya çıkabilir. Yani obezite ya da şişmanlık reseptör etkisizliğini meydana getirebilir. Ancak bu durumun zayıflama ile birlikte düzelebileceği de söylenebilir. Bu yüzden özellikle tip 2 diyabet hastalığında hastanın bir uzman ya da diyetisyen kontrolünde diyabet diyeti uygulaması ve kilosunun normal seviyelerde tutulması için zayıflama gerekebilir.

Hiperglisemi

Özellikle monosakkarit olarak adlandırılan basit şekerlerin aşırı tüketimi halinde de diyabet riski kişilerde bir artış göstermektedir. Şekerin fazla alımı neticesinde hastada hiperglisemi ortaya çıkabilir. Aynı şekilde tüketilen yiyeceklerdeki posa miktarının az olması halinde de hiperglisemi meydana gelebilir. Benzer şekilde kan şekerini yükselten durumlar arasında yağ asitlerinin fazla alınması, sodyum tuzlarının aşırı alınması ve yetersiz vitamin alımı da vardır. Bu nedenle diyabette beslenme oldukça önemli bir konu olmaktadır.

Diyabet riski olan ya da diyabet hastalığı bulunan kişilerin bir diyetisyen ya da uzman tarafından hastaya özel olarak hazırlanmış diyabet diyeti uygulamasında her daim yarar olacaktır. Diyabet, beslenme ile oldukça büyük bir ilişkisi olan bir rahatsızlık olduğu için diyabette beslenme konusunda herkesin titiz davranması gerekir.

Diyabet hastalığının belirtileri nelerdir?

• Çok fazla yemek yeme
• Çok fazla su içme
• Çok fazla idrara çıkma
• Çok yemek yese dahi kilo kaybetmeye devam etmesi
• Güç kaybı
• Ağızda kuruluk
• Bulanık görme
• Deri üzerinde kaşıntı ya da yaraların iyileşmesi konusunda gecikmeler
• Sürekli halsizlik durumu

Elbette hastanın bu semptomların bir ya da birkaçının varlığından dolayı diyabet hastası olduğunu düşünmesi her zaman doğru olmayabilir. Bunun için belirtilerin varlığı halinde bir uzman doktora gidilmesi gerekir. Eğer ki belirtiler doğru çıkar ise doktorun önereceği ilaçlı tedavinin yanı sıra yine bir uzman doktor ya da diyetisyen ile birlikte hazırlanmış olan diyabet diyeti tedavisi uygulanabilir. Böylece ilaçlı tedavi diyabette beslenme düzenlenmesi ile de desteklenebilir.

İnsülin direnci tedavisi konusunda da beslenmeye özen göstermenin büyük bir katkısı bulunur. Bu yüzden insülin direnci tedavisi süresince beslenme ile alakalı bazı önemli temel ilkelere dikkat etmek gerekir. Şeker hastalığı hastaların sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenmeleri konusunda her zamankinden çok daha dikkatli davranmalarını gerektirecek bir hastalıktır.

Diyabet hastalığının tedavisi

Her şeyden önce hastaya bir diyabet eğitimi verilmesi gerekir. Ardından diyabet diyeti tedavi yöntemi hakkında da hastanın bir eğitim almasında yarar vardır. Elbette diyabette beslenme sürecinin yanı sıra bir ilaç tedavisi süreci de devam edecektir.

Şeker hastalığı bulunan hastaların düzenli egzersiz yapması ve çeşitli fiziksel aktivitelerde bulunması da önemlidir. Benzer şekilde diyabet diyeti ve diyabet tedavisi sürecinde hastanın psikolojik durumunun düzeltilmesi de önemlidir.

Diyabet hastalığında beslenme nasıl olmalıdır?

Diyabet diyeti boyunca, diyabette beslenme hususunda uygulanacak yöntemler arasında hastanın normal kilosuna dönmesini sağlayacak şekilde bir beslenme programı hazırlanması yer alır. Bunun yanı sıra diyabette beslenme noktasında alınacak olan enerjilerin %40’ını ya da %50’sini karbonhidratların, %30’unu ya da %35’ini yağların, %15’ini ise proteinlerin oluşturmasında fayda olabilir. Ancak bu noktada her hasta için her zaman aynı durumun geçerli olduğunu söylemek doğru olmaz. Bu nedenle diyabet diyeti hastaya özel olarak hazırlanmalıdır ve bir diğer hastanın programına göre çeşitli farklılıklar gösterebilir.

Diyabette beslenme düzenine dikkat eden kişilerin kesinlikle basit şeker olarak bilinen monosakkaritlerden uzak durması gerekir. Aynı zamanda şeker hastalığı olan kişilerin vitaminleri ve mineralleri yeterli miktarlarda alması gerekir.

İnsülin Direnci Diyeti

İnsülin direnci tedavisi diyetinde posa bakımından zengin olan yiyeceklerin yeterli miktarlarda alınmasında fayda vardır. Yine yapılacak programa göre öğünler 6 ya da 7 öğün olarak düzenlenebilir. İnsülin direnci ve beslenme önerileri hakkında detaylı bilgi almak için “İnsülin Direnci ve Diyet” yazımıza göz atabilirsiniz.

Diyabet hastalarının yememesi gereken yiyecekler

Diyabette beslenme içerisinde yasak olan yiyecekler arasında ise şeker, tatlı, pastalar, kekler, kurabiyeler, kremalar, soslar, alkollü içecekler, şekerli içecekler, hazır besinler, konserveler, yağda kızartılarak yapılan yiyecekler, kuruyemiş, sucuk, salam ve pastırma gibi besinler bulunur.

Hazırlanmış olan diyet tedavisi programında hastaların bu tip besinlerden uzak durmaları, sağlıklı beslenmeyi hayat alışkanlığı haline getirmeleri ve düzenli olarak kontrol altında olmaları çok önemlidir.

Diyabet hastalığının tedavisinde ilaçlı tedavi, diyet tedavisi ve diğer önemli ilkeler aksatılmadan uygulanırsa hastanın kendini eskisine göre çok daha iyi hissetmesi mümkün bir hale gelecektir. Fakat hastaların bu konularda her daim diyetisyen yardımı alması tavsiye edilmektedir.

Bize Danışabilirsiniz

İnternet sitemizde paylaştığımız yazılar beslenme programlarına ilişkin genel düzeyde bilgileri içermektedir. Sağlıklı ve doğru bir beslenme programı tam anlamıyla kişiye özel olmalıdır. Çocukluk, hastalık, gebelik, aktif spor hayatı gibi farklı süreçlere özel sağlıklı ve düzenli beslenme önerileri almak ya da kilo kaybı sağlamaya ve ideal kiloyu muhafaza etmeye yönelik kişiye özel diyet programlarına başvurmak için bize +90 (312) 490 01 65 numaralı telefon numarasından ya da sağ alttaki  butonu kullanarak ulaşabilirsiniz.